جایگاه محیط زیست و حمل و نقل پاک در اسناد بالادستی و برنامه های سازمان ملل
جایگاه محیط زیست و حمل و نقل پاک در اسناد بالادستی و برنامه های سازمان ملل
با توجه به محدودیت انرژی های تجدید ناپذیر و آلودگی کره ی زمین، در طی سال های گذشته مبحث انرژی پایدار و حمل و نقل پایدار اهمیت دوچندانی پیدا کرده است. طی گزارش دبیر کل سازمان ملل در نشست عمومی ۶۶ این سازمان در سال ۲۰۱۱ میلادی تحت عنوان “ترویج منابع انرژی جدید و تجدیدپذیر” اینگونه بیان شده:
“جهت فراهم کردن انرژی پایدار برای همه نیاز به دگرگونی در سیستم انرژی جهانی می باشد تا جوابگوی رشد سریع تقاضای انرژی به ویژه در کشورهای در حال توسعه باشد. منابع انرژی تجدیدپذیر و جدید در مرکز تلاش های جهانی برای اعمال الگوی تغییر در راستای اقتصاد سبز، ریشه کن کردن فقر و در نهایت توسعه ی پایدار قرار دارند”.
این گزارش و مصوبه های دیگر این نهاد بین المللی لازمه ی حرکت به سمت ایجاد شرایط زندگی بهتر برای همه را اجرای برنامه توسعه ی پایدار سازمان ملل می داند که راهکارهای مشخصی برای بهبود جنبه های مختلف زندگی در جهان را بیان می کند.
در راستای دستیابی به اهداف برنامه ی توسعه ی پایدار سازمان ملل متحد موارد زیر طی سند ۲۰۳۰ این سازمان تدوین شده و تا سال ۲۰۳۰ میلادی هدف گذاری شده است:
“اطمینان دسترسی به انرژی قابل خرید، قابل اعتماد، مدرن و پایدار برای همه”
- تا سال ۲۰۳۰، از دسترسی جهانی به سرویس های انرژی قابل خرید، قابل اعتماد و مدرن اطمینان حاصل شود
- تا سال ۲۰۳۰، سهم انرژی های تجدیدپذیر در بازار انرژی دنیا به مقدار قابل توجهی افزایش یابد
- تا سال ۲۰۳۰، سرعت پیشرفت و بهبود بهره وری انرژی دو برابر شود
- تا سال ۲۰۳۰، همکاری بین المللی جهت تسهیل کردن دستیابی به تحقیقات انرژی پاک و تکنولوژی، شامل انرژی تجدیدپذیر، بهره وری انرژی و تکنولوژی پیشرفته و پاک تر سوخت های فسیلی، افزایش یابد و سرمایه گذاری در زیرساخت های انرژی و تکنولوژی انرژی پاک ترویج شود.
- تا سال ۲۰۳۰، زیرساخت تولید سرویس انرژی مدرن و پایدار در کشورهای در حال توسعه گسترش یابد و تکنولوژی آن به روزرسانی شود، به ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته، ایالت های جزیره ای کوچک در حال توسعه، و کشورهای در حال توسعه محصور شده ی زمینی، مطابق با برنامه های حمایتی مربوط با آن ها.
بر این اساس در زمینه ی استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و سبز و پایدار مبحث حمل و نقل پایدار مطرح می شود.
اصطلاح حمل و نقل پایدار برای توصیف مدل ها و سیستم های حمل و نقل که همگام با نگرانی های گسترده تر “پایداری” می باشد استفاده می شود. شورای وزرای حمل و نقل اروپا سیستم حمل و نقل پایدار را سیستمی تعریف می کند که:
- اجازه ی دسترسی اساسی به افراد، شرکت ها و جامعه به شیوه ای که همگام با سلامت انسان و اکوسیستم باشد را بدهد و برابری را در بین نسل های متوالی ترویج کند
- مقرون به صرفه باشد، منصفانه و مؤثر باشد، گزینه ی حمل و نقل ارائه دهد، و اقتصاد رقابتی و همچنین پیشرفت منطقه ای متوازن را حمایت کند
- با استفاده از منابع تجدیدپذیر به اندازه ی سرعت تولید آنها یا کمتر و استفاده از منابع تجدیدناپذیر به اندازه ی سرعت توسعه ی جایگزین های تجدیدپذیر یا کمتر و همزمان به حداقل رساندن تأثیر استفاده از زمین و تولید صدا نشر آلودگی و ضایعات را محدود کرده و در محدوده ی توانایی سیاره ی زمین برای جذب آن ها قرار دهد
پایداری به آن سوی عملیات بهره ورانه و انتشار آلودگی گسترش می یابد. پایداری ارزشیابی یک چرخه ی زندگی شامل تولید، استفاده و ملاحظات پس از استفاده است. یک طراحی همه جانبه و کامل بسیار مهمتر از تمرکز کردن بر روی یک عامل همچون بهره وری انرژی می باشد.
استفاده از وسایل حمل و نقل الکتریکی طی برنامه ای جامع با در نظر گرفتن معیارهای مطرح شده ی سازمان ملل در راستای کاهش استفاده از سوخت های فسیلی و تجدیدناپذیر (که طی گزارش ارائه شده ی سازمان ملل ۹۵% از انرژی استفاده شده در حمل و نقل می باشد که مسئولیت انتشار ۲۳% از گازهای گلخانه ای در جهان را بر عهده دارد) و کمک به بهبود شرایط محیط زیست امری ضروری می باشد که هم اکنون در سطح بالایی در کشورهای توسعه یافته در حال اجرا است و در کشورهای در حال توسعه مستلزم اهتمام بیشتر دولت ها و نهادهای مرتبط می باشد.
مناظره ی آب و هوا و اقدامات صورت گرفته معمولاً بر روی انرژی و فعالیت های صنعتی به عنوان بخش های اصلی انتشار گازهای گاخانه ای سبز تمرکز می کنند. با این حال، بخش حمل و نقل، که مسئولیت انتشار یک چهارم از گازهای گلخانه ای مربوط به انرژی را در سرتاسر جهان دارد، با در نظر گرفتن افزایش سرعت انتشار آلودگی این بخش از همه ی بخش های دیگر، می بایستی در سیاست های تأثیرگذار پاسخ دهنده به تغییرات آب و هوایی و در جهت نگه داشتن افزایش دمای جهان زیر دو درجه ی سانتیگراد در نظر گرفته شود. علاوه بر این حمل و نقل پایدار باید به عنوان جزئی اساسی در استراتژی های توسعه ی پایدار دیده و ادغام شود. زیرساخت حمل و نقل دهه ها باقی می ماند و این بدین معناست که تصمیمهایی که دولت های محلی و ملی امروز می گیرند اثرات درازمدتی بر پیشرفت و شکل گیری شهری و همچنین آب و هوا خواهد داشت.
نقش حمل و نقل در توسعه ی پایدار برای اولین بار در اجلاس سران سازمان ملل در سال ۱۹۹۲ میلادی شناسایی شد و در سند خروجی اجلاس، دستور جلسه ۲۱، بر آن تأکید شد. فصل های مختلفی، به عنوان مثال فصل ۹ درباره ی اتمسفر و فصل ۷ درباره ی توافقات انسانی حمل و نقل را به عنوان موضوع اصلی پیشرفت شناسایی کردند.
در بررسی پنج ساله ی تعهدات پیاده سازی دستورجلسه ی ۲۱ در نشست نوزدهم خود در سال ۱۹۹۷، مجمع کل متذکر شد که در ۲۰ سال آینده انتظار می رود حمل و نقل عامل بزرگ رشد تقاضای جهانی برای انرژی باشد. حمل و نقل در کشورهای در حال توسعه بزرگترین بخش مصرف نهایی انرژی و در کشورهای توسعه یافته سریعترین رشد کننده می باشد.
علاوه براین در سال ۲۰۰۲، نقش حمل و نقل در “طرح پیاده سازی ژوهانسبورگ” در نظر گرفته شد. سند خروجی دهمین سالگرد مجمع جهانی توسعه ی پایدار نکات محکم متفاوتی را برای سیاست متحرک فراهم آورد که محیط زیست و سلامت جهانی می توانند از آن سود ببرند؛ در زمینه ی مصرف و تولید، به عنوان حمایت از پروتکل کیوتو و مونرال و همچنین در زمینه ی سلامت با شناسایی اهمیت برنامه ی پیشگیرانه، ترویج دهنده و درمان کننده برای بیماری های مربوط به آلایندگی ترافیکی.
رهبران جهان در سند خروجی کنفرانس سال ۲۰۱۲ سازمان ملل درباره ی توسعه ی پایدار (ریو +۲۰) “آینده ای که ما می خواهیم” تصدیق کردند که حمل و نقل و جابجایی از ارکان مرکزی توسعه ی پایدار می باشند و بر اهمیت نقش شهرداری ها در تنظیم چشم انداز شهرهای پایدار تاکید نمودند.
علاوه بر این، دبیرکل سازمان ملل به عنوان بخشی از دستورجلسه ی پنج ساله ی خود که در سال ۲۰۱۲ بیان کرد، حمل و نقل را به جزء اصلی توسعه ی پایدار شناخت و این قدم مهمی در جهت ترویج حمل و نقل پایدار در سرتاسر جهان بود. در این خصوص درآگوست سال ۲۰۱۴ دبیرکل سازمان ملل “گروه سطح بالای مشاوره درمورد حمل و نقل پایدار” را که نماینده ی همه ی روش های حمل و نقل شامل حمل و نقل زمینی، ریلی، هوایی، دریایی، و حمل و نقل عمومی شهری، در کنار دولت ها و سرمایه گزاران می شود را در جهت توسعه ی پیشنهادات قاطعانه برای داشتن سیستم های حمل و نقل پایدار بیشتربنیان گذاری و راه اندازی کرد.
حمل و نقل پایدار برای دستیابی به اکثر (اگر نگوییم همه) اهداف پیشنهاد شده ی برنامه ی توسعه ی پایدار و دستور جلسه ی ۲۰۳۰ بسیار حیاتی است. اگرچه حمل و نقل پایدار به صورت جداگانه در اهداف توسعه ی پایدار بیان نشده است و لیکن جریان اصلی در اهداف مختلف این برنامه، به ویژه اهداف مربوط به امنیت غذایی، سلامت، انرژی، زیرساخت ها و شهرها، و توافقات انسانی می باشد.
دیدگاهتان را بنویسید